ارزیابی اثرات جاده سازی بر رویش درختان راش کنار جاده (جنگل های سیاهکل، سری 7 شنرود)

تحقق اهداف جنگلداری و راه دسترسی به جنگل وابسته به وجود شبکه ی جاده ی جنگلی می باشد. اثرات جاده ها در چارچوب سه مفهوم قابل درک است: کاهش سطح کلی جنگل، افزایش فاصله میان بخش های مختلف جنگل و دگرگونی در ویژگی های فیزیکی این بخش ها. تغییر در حاشیه ی جاده از جمله افزایش تابش در اثر کاهش تاج پوشش بسیار شدیدتر از درون توده است که افزایش رویش این بخش را در پی دارد. هدف از این مطالعه تعیین تغییرات رویش درختان راش کنار جاده پس از ساخت جاده و مقایسه ی آن با درختان شاهد است. پلات های 50 ×20 متری، کنار جاده و درون توده در سمت بالا و پایین جاده پیاده شد، عرض پلات به دو بخش0 تا10 متر (فاصله ی1) و10 تا20 متر (فاصله ی2) از جاده تقسیم شد. قطر برابر سینه ی تمام درختان بالای 5/12 سانتی متر با نوار قطرسنج اندازه گیری شد. از طبقه ی قطری 25 تا 50 سانتی متر، در طبقات قطری 5 سانتی متری از درختان دارای تاج متقارن، تنه ی سیلندریک و مقطع دایره ای شکل کنار جاده و شاهد، در جهت عمود بر شیب غالب نمونه ی کور تهیه شد. برای هر طبقه ی قطری ارتفاع 10 درخت با سونتو اندازه گیری و کیفیت آنها تعیین شد. رویش سطح مقطع برای سه دوره ی 10 ساله ی پس از ساخت جاده و 10 سال پیش از ساخت محاسبه شد. تجزیه ی آماری داده ها در قالب طرح فاکتوریل انجام گرفت. نتایج نشان داد که در فاصله ی1 و فاصله ی2 افزایش رویش سطح مقطع پس از ساخت جاده نسبت به پیش از ساخت آن و نیز افزایش رویش این دو بخش نسبت به شاهد معنی دار بوده است. متوسط سطح مقطع در هکتار فاصله ی 1، 2 و شاهد به ترتیب 2/38، 6/33 و 6/28 متر مربع و تعداد در هکتار به ترتیب 8/520، 4/410 و 385 بوده است. ارتفاع درختان شاهد از ارتفاع درختان فاصله ی1 و 2 بیشتر بود اما بین هیچ کدام اختلاف معنی دار وجود نداشت.